Wiedza na temat zakrzepicy żył głębokich

Learning About Deep Vein Thrombosis

Czym jest zakrzepica żył głębokich?

Termin „zakrzepica żył głębokich" (w skrócie DVT) oznacza skrzep krwi usytuowany w określonych żyłach nóg, miednicy lub rąk. Zazwyczaj skrzep tworzy się w nogach. DVT może uszkadzać żyłę i wywoływać miejscowy ból, obrzęk oraz zmianę barwy. W przebiegu DVT mogą tworzyć się rany.

DVT w wymienionych żyłach wymaga leczenia, ponieważ skrzepy krwi mogą się powiększać, odrywać od ściany naczynia i przemieszczać wraz z krwiobiegiem do płuc. Skrzep krwi w płucu może prowadzić do śmierci.

Skrzepy mogą tworzyć się w żyłach w dłuższych okresach braku ruchu. Mogą na przykład powstawać, gdy trzeba leżeć w łóżku z powodu choroby, a także w trakcie długich podróży samolotem albo samochodem. Naczynia krwionośne mogą ulec uszkodzeniu podczas operacji lub urazu i w ten sposób ułatwić wykrzepianie się krwi. Powodem DVT może też być nowotwór. Ponadto we krwi niektórych osób skrzepy tworzą się łatwiej niż u innych. Bywa to problem natury dziedzicznej.

Czynnikiem ryzyka jest coś, co czyni osobę bardziej podatną na rozwój choroby.

Oto kilka najważniejszych czynników ryzyka dotyczących DVT:

• operacja;

• konieczność pozostawania w łóżku przez ponad 3 dni (np. w szpitalu);

• wykrzepianie się krwi z powodu urazu, nowotworu lub dziedzicznej choroby.

Oto kilka mniej istotnych czynników ryzyka dotyczących DVT:

• stosowanie antykoncepcji hormonalnej,

• ciąża,

• długa podróż samolotem lub samochodem.

Jakie są objawy?

Do objawów DVT należą:

• obrzęk dotkniętego chorobą miejsca,

• zaczerwienienie i ciepło w zmienionym chorobowo miejscu,

• ból lub tkliwość. Ból można odczuwać tylko po dotknięciu chorego miejsca lub stojąc, a także podczas chodzenia.

Jeżeli lekarz podejrzewa DVT, najprawdopodobniej wykona badanie ultrasonograficzne. Może tez zlecić inne badania.

Jak zapobiec DVT?

• Ćwicz mięśnie dolnej partii nóg, aby usprawniać przepływ krwi. Kieruj czubki palców stóp w kierunku głowy, aby mięśnie łydek napinały się, a następnie rozluźniaj je. Ćwiczenie należy powtarzać. Jest ono korzystne dla osób siedzących przez długi czas.

• Po doznanym urazie lub przebytej operacji jak najszybciej wstań z łóżka. Jeżeli musisz leżeć w łóżku, wykonuj co godzinę opisane wyżej ćwiczenia przez cały czas, gdy nie śpisz.

• Noś specjalne pończochy lub rajstopy uciskowe. Te pończochy/rajstopy są ciasne w obrębie stóp, a im wyżej, tym ich obcisłość jest mniejsza. Wielu lekarzy zaleca noszenie rajstop lub pończoch uciskowych w czasie podróży trwających dłużej niż 8 godzin.

• Podczas długich podróży rób przerwy. Zatrzymaj samochód i przespaceruj się. W czasie długich podróży samolotem co godzinę spaceruj wzdłuż przejścia, a siedząc, co 20 minut zginaj i rozprostowuj nogi w kostkach. Ponadto pij dużo wody.

• Po określonych operacjach należy przyjmować leki rozrzedzające krew, jeżeli tak zaleci lekarz. Leki rozrzedzające krew mogą też być podawane w sytuacji, gdy zachodzi prawdopodobieństwo tworzenia się skrzepów.

Jak leczy się DVT?

Leczenie DVT zwykle obejmuje przyjmowanie leków rozrzedzających krew. Są one podawane drogą dożylną (kroplówka) lub doustnie jako tabletki. Skonsultuj się z lekarzem i dowiedz się, który lek jest dla Ciebie właściwy.

Lekarz może też zasugerować Ci układanie kończyny na podparciu, aby znajdowała się wyżej. Może zalecić spacery i noszenie rajstop uciskowych. Działania te mogą złagodzić ból i zmniejszyć obrzęk pojawiający się w przebiegu DVT.

Opieka i kontrola zdrowia w okresie rekonwalescencji stanowią kluczowy etap leczenia i podstawowy warunek bezpieczeństwa zdrowotnego. Nie zapominaj o żadnych wizytach i wzywaj niezwłocznie lekarza, gdy wystąpią problemy. Dobrze jest też znać wyniki swoich badań i dysponować listą przyjmowanych leków.

Informacje aktualne na dzień: 6n. 6. sierpnia 2023 r.

Wersja treści: 14.0

Właściwe sposoby postępowania wydane na licencji lekarza prowadzącego. W przypadku jakichkolwiek pytań dotyczących stanu zdrowia lub niniejszych zaleceń, należy zawsze zwrócić się do lekarza prowadzącego. Healthwise, Incorporated zrzeka się wszelkich gwarancji lub odpowiedzialności wynikających z użycia niniejszych informacji.