آشنایی با نحوه پیشگیری از لخته شدن خون

Learning About How to Prevent Blood Clots

لخته خون چیست؟

لخته خون به یک توده خونی گفته می شود که در رگ خونی تشکیل می شود، مثل ورید یا سرخرگ. اگر لخته خون در رگ خونی گیر کند، ممکن است مشکلات جدی را ایجاد کند مثل ترومبوز سیاهرگی عمیق (DVT) یا امبولی ریوی.

DVT به لخته خون در وریدخاصی از پا، لگن یا دست گفته می شود. این حالت بیشتر در پاها روی می دهد. لخته های خون در این وریدها لازم است درمان شوند زیرا ممکن است بزرگ تر شوند، رگ را گشاد کرده و از طریق جریان خون به قلب و ریه منتقل شوند. این حالت باعث ایجاد امبولی ریوی می شود.

امبولی ریوی به مسدود شدن ناگهانی یک رگ در ریه گفته می شود. لخته های خون در وریدهای عمیق پا از معمول ترین دلایل امبولی ریوی هستند. در بسیاری از موارد، لخته ها کوچک هستند. این لخته ها می توانند به ریه آسیب برسانند. اما اگر لخته بزرگ باشد و جریان خون به ریه را متوقف کند، می تواند باعث مرگ افراد شود.

چه چیز باعث می شود احتمال لخته شدن خون بیشتر شود؟

بعضی از مواردی که باعث می شود احتمال ایجاد لخته خون بیشتر شود عبارتند از:

کم شدن جریان خون

وقتی خون به طور طبیعی جریان پیدا نکند، احتمال ایجاد لخته بیشتر می شود. کاهش جریان خون ممکن است به خاطر ماندن برای مدت طولانی در بستر است، مثلاً بعد از جراحی، ایجاد جراحت یا بیماری شدید. یا ممکن است در نتیجه نشستن برای طولانی مدت باشد، به خصوص زمانی که فاصله های طولانی راه می روید.

لخته غیرطبیعی

بعضی از افراد خونشان به راحتی یا بسیار سریع لخته می شود. مشکلاتی که ممکن است باعث افزایش لخته خون شوند عبارتند از:

• وجود مشکلات خونی خاص که باعث می شوند خون به راحتی لخته شود. این مشکل ممکن است در بین اعضای خانواده وجود داشته باشد.

• وجود مشکلات خاص سلامت مانند سرطان، نارسایی قلبی، سکته یا عفونت شدید.

• باردار شدن. احتمال لخته شدن خون در زنان در طول بارداری و کمی بعد از زایمان طبیعی یا سزارین بیشتر است.

• استفاده از روش های هورمونی برای جلوگیری از بارداری یا هورمون درمانی.

• سیگار کشیدن.

ایجاد جراحت در دیواره رگ

بعد از گذشت مدت کوتاهی از بروز جراحت، احتمال لخته شدن خون در ورید و رگ ها بیشتر می شود. جراحت ممکن است به خاطر انجام کارهای پزشکی جدید یا جراحی در پاها، باسن، شکم یا مغز ایجاد شود. یا ممکن است به خاطر جراحتی مانند شکستگی لگن ایجاد شود.

برای جلوگیری از لخته شدن خون باید چه کار کرد؟

بعد از هر کار یا رویدادی که احتمال لخته شدن را افزایش می دهد

• داروی رقیق کننده خون (به آن ضدانعقاد گفته می شود) را بر اساس تجویز پزشک مصرف کنید.

• ماهیپه های پایینی پایتان را ورزش دهید تا خون در پاها جریان پیدا کند. انگشت پایتان را به سمت سرتان بگیرید تا ماهیچه های پشت پا کش بیایند و سپس آنها را شل کنید. این حرکت را تکرار کنید. وقتی زمان زیادی روی زمین نشسته اید، این کار تمرین ورزشی خوبی است.

• به محض اینکه توانستید به طور ایمن از تخت بلند شوید، یا هرگاه پزشک بگوید که بعد از بیماری یا جراحی می توانید این کار را انجام دهید، حتماً این کار را انجام دهید. اگر نمی توانید از تخت بلند شوید، می توانید تمرین های مربوط به پا را همانطور که در بالا توصیف شد انجام دهید. وقتی بیدار هستید هر یک ساعت این تمرین را انجام دهید. با این کار خون در پاهایتان جریان پیدا می کند. اگر در بیمارستان هستید و لازم است روی تخت بمانید، ممکن است پزشک از یک دستگاه خاص استفاده کند که پا را تا ارتفاع زانو باد و خالی می کند تا خون در رگ ها جمع نشود.

• اگر پزشک تجویز کرده است از جوراب های واریس استفاده کنید. این جوراب ها به طرز خاصی متناسب با اندازه پا هستند و با جلوگیری از تجمع خون در پاها، مانع از لخته شدن خون می شوند.

وقتی سفر می کنید

• در حین مسیر سفر به خودتان استراحت دهید. در سفرهای طولانی با ماشین، هر یک ساعت یک بار یا بیشتر، ماشین را متوقف کنید و کمی راه بروید. در سفرهای طولانی با اتوبوس یا قطار یا پرواز با هواپیما، هر یک ساعت یا بیشتر از صندلی بلند شوید و در راهروی بین صندلی ها راه بروید.

• وقتی نشسته اید، ورزش پا انجام دهید. مثلاً شست پایتان را به سمت زانوهایتان بکشید و سپس آنها را به سمت پایین حرکت دهید تا خون در پاها به بالا و پایین حرکت کند.

اگر قبلاً احتمال لخته شدن خون برایتان وجود داشته است، قبل از رفتن به سفرهای طولانی با پزشکتان صحبت کنید. ممکن است پزشک از شما بخواهد جوراب واریس بپوشید یا داروهای رقیق کننده خون بخورید.

از بدنتان مراقبت کنید

• فعال باشید. در بیشتر روزهای هفته حداقل 30 دقیقه یا بیشتر فعالیت بدنی داشته باشید.

• سیگار نکشید. سیگار کشیدن باعث افزایش خطر لخته شدن خون می شود. در صورت نیاز به کمک برای ترک سیگار، درباره برنامه ها و داروهای ترک سیگار با پزشک خود صحبت کنید.

• درباره اینکه آیا باید از روش های کنترل بارداری هورمونی یا هورمون درمانی استفاده کنید یا نه، با پزشکتان مشورت کنید. این موارد ممک است باعث افزایش خطر لخته شدن خون شوند.

چه موقع باید برای کمک تماس بگیرید؟

هر زمان که فکر می کنید به مراقبت اورژانسی احتیاج دارید، با 911 تماس بگیرید. برای مثال در صورت بروز شرایط زیر تماس بگیرید:

• علائم لخته شدن خون در ریه (آمبولی ریه نامیده می شود) خود دارید. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • درد ناگهانی در قفسه سینه.

  • مشکل تنفسی.

  • سرفه با بالا آوردن خون.

در شرایط زیر فوراً با پزشک تماس بگیرید یا نسبت به درمان سریع اقدام کنید:

• اگر نشانه هایی از خون مردگی در پایتان دیده می شود (به آن ترومبوز سیاهرگی عمیق گفته می شود). این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • درد در دست، ماهیچه ساق پا، پشت زانو، ران یا کشاله ران.

  • قرمزی و ورم در دست، ساق پا یا کشاله ران.

به روز به تاریخ: 6 اوت 2023

نسخه دارای محتوا: 14.0

مراقبت های بهداشتی براساس مجوز متخصص مراقب سلامت شما مطابقت داده شده است. اگر درباره شرایط پزشکی یا این دستورالعمل ها سؤالی دارید، همیشه می توانید از متخصصین حوزه سلامت سؤال کنید. Healthwise, Incorporated هرگونه ضمانت نامه یا تعهد در قبال استفاده از این اطلاعات را از خود سلب می کند.